Xét nghiệm sinh hóa là gì ?
Xét nghiệm sinh hóa là một loại xét nghiệm máu giúp đánh giá chức năng của các cơ quan nội tạng như gan, thận, tim, tuyến giáp, tuyến tụy, cũng như kiểm tra một số chỉ số về chuyển hóa, nhiễm trùng, viêm nhiễm, thiếu máu, đái tháo đường, rối loạn lipid, và nhiều bệnh lý khác. Xét nghiệm sinh hóa cung cấp cho bác sĩ những thông tin quan trọng để chẩn đoán, điều trị, và theo dõi sức khỏe của bệnh nhân.
Xét nghiệm sinh hóa cần được làm khi bệnh nhân có triệu chứng bất thường, khi bệnh nhân được kê đơn thuốc, khi bệnh nhân được khám sức khỏe định kỳ, hoặc khi bệnh nhân có nguy cơ mắc các bệnh mãn tính. Xét nghiệm sinh hóa giúp bác sĩ phát hiện sớm các bệnh lý nguy hiểm, đánh giá hiệu quả của thuốc, và điều chỉnh liều lượng thuốc phù hợp.
Xét nghiệm sinh hóa bao gồm những gì?
Xét nghiệm sinh hóa bao gồm nhiều chỉ số khác nhau, tùy thuộc vào mục đích và yêu cầu của bác sĩ. Một số chỉ số thường được xét nghiệm sinh hóa là:
- Glucose: là nguồn năng lượng chính cho cơ thể. Nồng độ glucose trong máu phản ánh chức năng của tuyến tụy, tuyến giáp, và tình trạng đái tháo đường.
- Urea và creatinine: là những chất thải của quá trình chuyển hóa protein trong cơ thể. Nồng độ urea và creatinine trong máu phản ánh chức năng của thận.
- AST, ALT, ALP, GGT, và bilirubin: là những chỉ số liên quan đến chức năng của gan. Nồng độ các chỉ số này trong máu có thể tăng lên khi có sự tổn thương, viêm nhiễm, hoặc ung thư gan.
- Cholesterol, triglyceride, HDL, và LDL: là những chỉ số liên quan đến chuyển hóa lipid trong cơ thể. Nồng độ các chỉ số này trong máu có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
- Albumin, globulin, và tổng protein: là những chỉ số liên quan đến chuyển hóa protein trong cơ thể. Nồng độ các chỉ số này trong máu có thể phản ánh tình trạng dinh dưỡng, nhiễm trùng, viêm nhiễm, hoặc bệnh lý hệ miễn dịch.
- Calcium, phosphorus, magie, và kali: là những khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Nồng độ các khoáng chất này trong máu có thể bị ảnh hưởng bởi chức năng của thận, tuyến giáp, tuyến thượng thận, hoặc bệnh lý xương khớp.
- Sắt, ferritin, và transferrin: là những chỉ số liên quan đến chuyển hóa sắt trong cơ thể. Nồng độ các chỉ số này trong máu có thể phản ánh tình trạng thiếu máu, thiếu sắt, hoặc bệnh lý huyết học.
Cách thực hiện xét nghiệm sinh hóa
Để thực hiện xét nghiệm sinh hóa, bệnh nhân cần tuân thủ một số quy định sau:
- Nên xét nghiệm sinh hóa vào buổi sáng, trước khi ăn uống gì.
- Nên kiêng ăn uống đồ ngọt, đồ béo, đồ rượu, đồ cay, đồ nóng, và đồ chua trong 24 giờ trước khi xét nghiệm.
- Nên kiêng thuốc lá, cà phê, trà, và nước ngọt trong 12 giờ trước khi xét nghiệm.
- Nên kiêng thuốc men, vitamin, và thực phẩm chức năng trong 7 ngày trước khi xét nghiệm, trừ khi có sự cho phép của bác sĩ.
- Nên kiêng tập thể dục, vận động quá sức, và căng thẳng tinh thần trong 24 giờ trước khi xét nghiệm.
- Nên mang theo giấy chuyên khoa, giấy yêu cầu xét nghiệm, và giấy tờ tùy thân khi đến xét nghiệm.
Xét nghiệm sinh hóa được thực hiện bằng cách lấy một lượng máu từ tĩnh mạch của bệnh nhân, sau đó đưa vào máy phân tích sinh hóa để đo các chỉ số. Kết quả xét nghiệm sinh hóa thường được có trong vòng 24 giờ.
Tuy nhiên, giá xét nghiệm sinh hóa không phải là yếu tố quyết định cho chất lượng và độ chính xác của xét nghiệm. Bệnh nhân nên chọn nơi xét nghiệm uy tín, có đội ngũ bác sĩ và kỹ thuật viên chuyên nghiệp, có trang thiết bị hiện đại, và có chứng nhận chất lượng quốc tế.
Xét nghiệm sinh hóa là một loại xét nghiệm máu quan trọng, giúp đánh giá chức năng của các cơ quan nội tạng, kiểm tra một số chỉ số về chuyển hóa, nhiễm trùng, viêm nhiễm, thiếu máu, đái tháo đường, rối loạn lipid, và nhiều bệnh lý khác. Xét nghiệm sinh hóa cần được làm khi bệ