Ung thư buồng trứng: Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị

Ung thư buồng trứng là một loại ung thư phát triển từ các tế bào của buồng trứng, là nơi sản sinh trứng và nội tiết tố nữ. Ung thư buồng trứng là loại ung thư phụ khoa thường gặp thứ năm ở phụ nữ, và là nguyên nhân gây tử vong thường gặp nhất do ung thư phụ khoa. Theo ước tính, có khoảng 295.414 ca mắc mới và 184.799 ca tử vong do ung thư buồng trứng trên toàn thế giới vào năm 2018.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Nguyên nhân chính xác của ung thư buồng trứng vẫn chưa được biết rõ, nhưng có một số yếu tố có thể tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm:

• Tuổi tác: Ung thư buồng trứng thường xảy ra ở phụ nữ sau tuổi mãn kinh, đặc biệt là từ 50 tuổi trở lên.
• Tiền sử gia đình: Phụ nữ có người thân trong gia đình (như mẹ, chị em, con gái) mắc ung thư buồng trứng, ung thư vú hoặc ung thư ruột kết có nguy cơ cao hơn. Điều này có thể liên quan đến các biến thể di truyền của các gen BRCA1 và BRCA2.
• Không có thai hoặc sinh con: Phụ nữ chưa từng có thai hoặc sinh con, hoặc có thai muộn (sau 35 tuổi) có nguy cơ cao hơn so với những phụ nữ đã có thai và sinh con.
• Sử dụng thuốc nội tiết tố: Phụ nữ sử dụng estrogen thay thế trong thời gian dài sau mãn kinh, hoặc sử dụng thuốc kích thích buồng trứng để điều trị vô sinh có thể có nguy cơ cao hơn.
• Béo phì: Phụ nữ béo phì (chỉ số khối cơ thể trên 30) có nguy cơ cao hơn mắc ung thư buồng trứng.
• Hút thuốc: Hút thuốc có thể tăng nguy cơ mắc ung thư buồng trứng loại biểu mô, đặc biệt là ở phụ nữ chưa mãn kinh.

Hút thuốc lá là 1 trong những nguyên nhân gây ra ung thư

Triệu chứng

Triệu chứng của ung thư buồng trứng thường khó nhận biết ở giai đoạn đầu, vì chúng có thể giống như các vấn đề bình thường hoặc không nghiêm trọng. Tuy nhiên, một số dấu hiệu cảnh báo có thể bao gồm:

• Đau bụng hoặc cảm giác căng bụng
• Tăng kích thước bụng hoặc tăng cân nhanh chóng
• Khó tiêu hoặc táo bón
• Đau lưng hoặc hông
• Cần đi tiểu thường xuyên hơn bình thường
• Cảm giác no nhanh hoặc khó ăn
• Ra máu âm đạo bất thường hoặc sau mãn kinh
• Đau khi quan hệ tình dục

Nếu bạn có một hoặc nhiều triệu chứng trên, và chúng kéo dài hơn 3 tuần, bạn nên đi khám bác sĩ để được kiểm tra và chẩn đoán sớm.

Chẩn đoán

Để chẩn đoán ung thư buồng trứng, bác sĩ sẽ thăm khám sức khỏe tổng quát, khám âm đạo và cổ tử cung, và xét nghiệm máu để đo mức CA-125, một loại protein có thể tăng cao ở phụ nữ mắc ung thư buồng trứng. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể yêu cầu các xét nghiệm hình ảnh

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng, thói quen sinh hoạt và gia đình của bạn. Bác sĩ cũng sẽ thực hiện khám bụng, khám âm đạo và khám cổ tử cung để kiểm tra sự to lớn, hình dạng và vị trí của buồng trứng và các cơ quan xung quanh
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện các chỉ số bất thường như mức CA-125, một loại protein thường tăng cao ở người bệnh ung thư buồng trứng.. Tuy nhiên, xét nghiệm máu không phải là phương pháp chẩn đoán chính xác, vì một số người bệnh ung thư buồng trứng có thể có mức CA-125 bình thường, trong khi một số người không bị ung thư buồng trứng có thể có mức CA-125 cao

Xét nghiệm máu

• Siêu âm: Siêu âm là phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng sóng siêu âm để tạo ra hình ảnh của các cơ quan bên trong. Siêu âm có thể giúp phát hiện sự hiện diện, kích thước và hình dạng của khối u buồng trứng. Siêu âm có thể được thực hiện qua bụng hoặc qua âm đạo
• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): CT scan là phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh chi tiết của các cơ quan bên trong. CT scan có thể giúp xác định vị trí, kích thước và hình dạng của khối u buồng trứng, cũng như phát hiện sự lan rộng của bệnh đến các cơ quan khác
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): MRI là phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng từ trường và sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh chi tiết của các cơ quan bên trong. MRI có thể giúp phân biệt khối u buồng trứng là ác tính hay lành tính, cũng như phát hiện sự lan rộng của bệnh đến các cơ quan khác
• Chụp PET: Chụp PET là phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng một chất phóng xạ được tiêm vào cơ thể để phát hiện các tế bào hoạt động cao. Chụp PET có thể giúp phát hiện sự lan rộng của bệnh đến các cơ quan khác, cũng như đánh giá hiệu quả của điều trị
• Sinh thiết: Sinh thiết là phương pháp chẩn đoán duy nhất có thể xác nhận chắc chắn là ung thư buồng trứng hay không. Sinh thiết là quá trình lấy một mẫu mô từ khối u để kiểm tra dưới kính hiển vi. Sinh thiết có thể được thực hiện bằng cách nội soi, ngoại soi hoặc mổ bụng. Sinh thiết cũng có thể giúp xác định loại và giai đoạn của ung thư buồng trứng.

Điều trị Ung thu buồng trứng

Điều trị ung thư buồng trứng phụ thuộc vào giai đoạn, loại và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị ung thư buồng trứng thường bao gồm:

• Phẫu thuật: là phương pháp điều trị đầu tiên thông thường đối với phụ nữ bị chẩn đoán ung thư buồng trứng. Phẫu thuật có thể bao gồm việc cắt bỏ một hoặc cả hai buồng trứng, tử cung, vòi trứng, bàng quang, ruột và các mô xung quanh bị ảnh hưởng bởi ung thư.. Mục tiêu của phẫu thuật là loại bỏ hoặc giảm thiểu khối lượng khối u, đồng thời xác định giai đoạn và loại của ung thư.

Phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng

• Hóa trị: là dùng thuốc để tiêu diệt các tế bào ung thư. Hóa trị có thể được sử dụng trước hoặc sau phẫu thuật, hoặc độc lập với phẫu thuật. Hóa trị có thể được tiêm vào tĩnh mạch, uống qua miệng, hoặc đặt trực tiếp vào bụng.. Mục tiêu của hóa trị là tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật, ngăn chặn sự tái phát của ung thư, hoặc làm giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân.
• Xạ trị: là việc dùng tia phóng xạ có năng lượng cao để tiêu diệt khối u. Xạ trị có thể được sử dụng trước hoặc sau phẫu thuật, hoặc độc lập với phẫu thuật. Xạ trị có thể được áp dụng từ bên ngoài cơ thể, hoặc đặt trực tiếp vào buồng trứng hoặc các cơ quan xung quanh. Mục tiêu của xạ trị là tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật, ngăn chặn sự tái phát của ung thư, hoặc làm giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân.
• Điều trị nội tiết: sử dụng các hormone hoặc các thuốc ức chế hormone để điều trị ung thư. Đây là phương pháp được sử dụng thường xuyên hơn đối với ung thư trung mô. Có nhiều phác đồ điều trị nội tiết.. Mục tiêu của điều trị nội tiết là ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư có thể phản ứng với hormone, hoặc làm giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân

Điều trị ung thư buồng trứng là một quá trình kéo dài và đòi hỏi sự hợp tác giữa bệnh nhân, bác sĩ và gia đình. Bệnh nhân cần được tư vấn và giải thích kỹ về các lựa chọn điều trị, các ưu nhược điểm, các tác dụng phụ và các biện pháp hỗ trợ. Bệnh nhân cũng cần được theo dõi sát sao và kiểm tra định kỳ để đánh giá hiệu quả và điều chỉnh điều trị khi cần thiết.